Tài đức của thầy Đồ Chiểu
Thầy đồ Chiều chạy về Cần Giuộc. Được người vợ trọng nghĩa, chiều
chồng, thực cũng đỡ đần cho ông nhiều lắm. Quê hương cũ của ông ở làng Tân
Khánh, Bình Dương chắc đã khác biệt lắm. Chiều qua có người học trò cũ, sau
buổi Gia Định thất thủ, theo gia đình chạy về Vĩnh Long, được trúng cách vào
trường tỉnh, là học trò yêu của quan đốc học Nguyễn Thông, cầm thư lên cho quan
nguyên soái Bình Tây Trương Định vừa dấy nghĩa ở Cần Giờ, nghe tiếng ông đồ
lánh nạn ở đây, ghé qua thăm thầy. Ông đồ giữ lại để hỏi chuyện.
Tiếng súng giặc vẫn ì ầm nổ ở phía Biên Hoà – Tân Định. Đêm loạn
ly không được yên tĩnh. Từng làng, chó sủa lúc rộ lên, lúc im. Có lúc, nghe
tiếng người bàn tán rầm rì ngoài phố. Đã đến giáp canh hai, gần canh ba, ngọn
đèn dầu mù u vẫn toả sáng. Người học trò, trước người thầy giáo mù, vẫn giữ
đúng tiết lễ, không dám buông thả. Anh ngồi ngay ngắn, đối mặt với ông đồ, lòng
đầy thương cảm. Phía nhà trên, nhà chủ đã đóng cửa ngủ yên. Nhưng dưới nhà, bà
đồ, cùng với một ngọn đèn, đang ngồi sàng gạo, lo mai đi chợ. Thỉnh thoảng bà
lại ngừng tay, ru rin đứa trẻ con ngủ một mình trên một chiếc giường tre. Bà
phải làm hàng xáo kiếm thêm tiền độ nhật. Hai năm xa quê, về nương náu ở đất
Cần Giuộc này, học trò của thầy đồ ngày một vắng. Thầy đã chuyển sang làm
thuốc. Song tỉnh Gia Định đã thất thủ rồi, người bán thuốc mua về rất ngại cho
chịu tiền. Thế là bệnh không chữa nổi. Nhà giàu ít tìm đến. Thầy lại chữa bằng
thứ cây, thứ lá những bệnh phong, hàn, cảm, mạo cho bà con, phần nhiều không
lấy tiền… Người nghèo, người có tâm huyết với đất nước, thầy đồ kiêm thầy thuốc
này tận tình chăm sóc. Ông từng chữa cho một nghĩa quân bị đạn bắn vào bụng
tưởng không thể nào qua khỏi, bằng toàn thứ là hái ở bãi bờ và vườn tược… Từ
ngày cuốn thơ Lục Vân Tiên viết xong thì cả lục tỉnh cũng biết tiếng thầy đồ
Chiểu. Nhiều nhà giầu muốn đón ông về dạy con, mở hiệu thuốc để lấy tiếng thơm
lây, song ông toàn nương tựa vào chỗ thân thích, hoặc học trò. Tiếng là đi lánh
nạn mù loà, song vợ chồng ông không gây phiền hà cho ai cả, còn làm được khá
nhiều việc, giúp giập bà con cô bác xung quanh. Bởi vậy tài năng, đức độ ông
càng truyền xa.
Từ khóa tìm kiếm nhiều:
danh nhân việt nam
