Hoàng Diệu xin Tự Đức tăng viện thật sớm cho thành Hà Nội. Ngoài việc dâng thư thống thiết lên nhà vua, chính ông còn thảo thư riêng cho Viện cơ mật, biện bạch rất rộ mưu đồ lấn lượt của địch, những điều gấp rút cần phải cọ, để may ra cứu vãn được tình hình. Nhưng khi có mật chiếu đáp lời, ông hy vọng được nhà vua và viên cơ mật thể tình cho kẻ viễn trấn, ngờ đậu, vua lại buông lời quở trách, cho rằng, ông quá vệ uy thêm cho giặc; không biết sử dụng quyền mưu. Viện cơ mật buộc ông tội nói những lời làm mất chủ trương hoà hiếu hiện nay của triều đình.
Làm lệ nhận mật chiếu vừa xong, mắt ông hoa lên. Ong biết cái chết đã chờ mình ngay từ phút ấy. Đêm ấy, trằn trọc không ngủ được, khi thiếp đi, ông mộng mị liên miên. Giấc mơ cũng không được yên ổn. Ông mộng thấy những hình ảnh chắp vá : gia cảnh thanh bạch, vợ con vò võ, gia dinh ly tán gần suốt đời người. Khi thấy mình bần thần trước đám loạn quân, uất ức, kẻ chạy lên, người chạy về, người dậm chân tức tối phe chủ hoà; người hăng hái chạy theo đám quân tử chiến với toán quân người Pháp, lấn sâu vào đất quẻ mình. Lúc lại mơ thấy quan Võ hiển đại học sĩ Nguyễn Tri Phương. Ông mừng vui vái chào. Nguyễn không nói năng gì, chỉ nhìn ông với nỗi đồng cảm sâu sắc, rồi nam đốc gươm, đi dọc bờ thành, lên Cửa bắc đốc chiến. Dáng quan Võ hiển lộng lộng, cao lớn, đứng như lấy lưng minh che cho cả kinh thành Thăng Long, Phía ngoài thành, giặc Tây đông lúc nhúc như ròi bọ. Chúng bắn đạn nhỏ vào ông, không ăn thua. Chúng liền đẩy cỗ đại bác nhằm thẳng vào ông mà bắn. Ông vận không nhúc nhích, giật mình . tỉnh dậy, Hoàng Diệu cảm khái vô cùng. Ông gọi lão bộc đem cho một đĩa hoa cúng, một bát nước mưa, một tuần nhang, và ông bầy hương án lễ bái vọng quan Võ hiển.
Đọc thêm tại: http://cauchuyendanhnhan.blogspot.com/2015/05/hoang-dieu-va-vi-tuong-quan-tre-tuoi.html