Khái quát về ông Cống Vũ Đình Phương
Vũ Đình Phương người huyện Lệ Thuỷ, Quảng Bình, thuở nhờ sinh ra đã có tướng lạ. Người lùn béo, thấp, xấu xí, đầu lại to. Mặt Phương đầy những lang ben loang lổ trông như một gã hề của một gánh tuồng.
Tuy nhiên, Phương học rất thông tuệ, nổi tiếng văn chương một thời. Đời chúa Nguyễn Phúc Lan, mở khoa thi hương Cống, Vũ Đình Phương đỗ đầu, khi yết bảng, người cùng huyện đi thi, công kênh tung Phương lên trời, dân chúng chỉ trông thấy đầu ông cống là rõ hơn cả, đến khi nhìn mặt thì xấu xí, người ta gọi luôn là ông Cống Đầu to.
Chúa Thượng Nguyễn Phúc Lan cho các vị tân khoa vào chầu. Vũ Đình Phương đứng trên cùng. Chúa trông thấy đã nói với quan Thượng thư bộ Lễ, đứng hầu bên cạnh :
- Người đỗ đầu là cái anh chàng lùn thấp đầu to, mặt lang ben kia ư?
Quan bộ Lễ thượng thư thưa:
- Người xấu xí mới biết thân phận mình mà nỗ lực. Vả lại do luật bù trừ của tạo hoá, nên thường cớ tài hơn người khác. Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi đời Trần xưa, chẳng là lừng tiếng văn chương không những ở trong nước mà các danh nhân ở Trung Hoa, khi Mạc sang sứ cũng phải phục sát đất đó ư?
Chúa Nguyên Phúc Lan, ngắm lại Phương một lúc, rồi lắc đầu nói:
- Tướng người xấu thế kia, thì đứng ở văn ban, hay võ ban đều làm giảm mất sự ưu tú, đẹp đẽ ở triều đình.
Bèn cho về rồi quên không dùng.
Vũ Đình Phương về vẫn ung dung thơ thới, không phàn nàn chi cả.
Phương mở trường dậy học, lại lấy thú đọc sách, nghiền ngẫm những lời
hay, ý đẹp, cách cầm quân, cách trị nước…
Quan huyện sở tại rất quý trọng Phương, coi Phương là cố vấn. Vẫn
thường ví Phương như Ngoạ Long, Phượng Sổ, thời Tam Quốc, chưa gặp được
Hán Trung Vương Lưu Bị mà thôi.
Quan huyện gặp các việc rắc rối, thường đến hỏi Vũ Đình Phương. Phương bầy kế cho, mọi việc đều trôi chảy cả.
Quan huyện thỉnh thoảng mang bạc, lụa đến tặng. Phương nhận cho mình
một ít, còn đâu thì cho học Trò giỏi mà nghèo, hoặc giúp những cô nhi,
quả phụ ở trong huyện. Do đó mà tiếng nhân ái của thầy Phương trong vùng
không ai là người không biết.
Đọc thêm tại: http://cauchuyendanhnhan.blogspot.com/2015/05/nguyen-khoa-ang-dep-yen-pha-tam-giang.html
Từ khóa
tìm kiếm nhiều: danh nhân