Cu Sáo theo cha A- lếch – xăng lên kinh thành
Hàng ngày cha dạy Sáo học chữ La tinh. Cha dạy theo phương pháp của cha, học bảng chữ cái, ghép chữ, và học thành ngữ dễ nhớ. Sáo bi bô học, đi kiếm gốc rạ, vơ lá. Sáo cũng lấm nhẩm học. nó học rất thông minh. Bữa cha A-lếch-xăng bảo với bố Sáo:
- Cha có việc phải lên kinh thành. Cha muốn đem cu Sáo theo để nó giúp cha hàng ngày, trong những việc sinh hoạt lặt vặt con có bằng lòng giao nó cho cha không?
Bố Sáo thành tâm thưa :
- Vơ chồng con đẻ ra nó, nhưng nó lên người hay không là nhờ cha, con biết làm sao được?
- Cha cảm ơn con.
Hai cha con Sáo lên đường ra kinh đô. Dọc đường cha dạy cu Sáo học, cha A-lếch-xăng cạo hết râu, mặc một chiếc áo lương, chít chiếc khăn nhiễu đen.
Cha đi hơi cúi mặt, cu Sáo theo sau, đeo một tay nải, bên trong có một chiếc tráp sơn để những đồ nhật dụng. Hành trang của cha A-lếch-xăng hệt như hành trang của các văn thân nhà nho đi tìm đến nhà nhau thăm hỏi, hoặc đi dự một cuộc rượu, hò hẹn một buổi tối thả thơ, một đêm thưởng thức nghệ thuật…
Cu Sáo vẫn bi bô đọc:
- Faveta Volal là tiếng tăm cất cánh… Felixculpa là lỗi lầm sung sướng.Felix qui potiuit rerumcognos cerecdusa là sung sướng cho ai có thể biết sâu các nguyên cớ của những điều bí mật, ei nune reges intellgit; brudimini, qui judleafis teram là và, bây giờ, nhà vua, hãy đọc đi, hỡi người quyết định số phận của trái đất!
Et propter vitan, vivendi perdere causas… Cu Sáo quên mất nghĩa của câu thành ngữ la tinh này. Nó kêu thốt lên rất to:
- Cha ơi. con quên mất nghĩa của câu này! Cha giảng cho con đi?
- Con đọc cha thử nghe xem nào!
- Et propter vitan, vivendi perdere causas!
- Câu ấy nghĩa là muốn sống được có khi phải quên cái lý thế nào là cuộc sống!
- Câu này muốn nói gì hở cha…
- Nghĩa lý câu này sâu sắc đây. Theo cha, thì muốn nói: Cuộc sống khắc nghiệt, phũ phàng, muốn sống nổi phải chấp nhận nó, đừng lý giải nó. Con hiểu không!
Cu Sáo thưa:
- Dạ con hiểu!
- Con giỏi lắm!
Chợt có tiếng quát :
- Này bọn tà giáo, hãy đứng lại…
Hai cha con giật nảy mình, Phía sau có mấy tên tuần phiên, đứa tay cầm tay thước, đứa tay cầm giáo xấn xổ vây chặt hai cha con lại. Một tên chánh tổng cưỡi con ngựa bệ vệ nói :
- Ta là chảnh tổng sở tại. Ta hỏi các người đi đâu. Thằng này mắt xanh mũi lõ, không phải người vùng này. Có lệnh trên huyện đường phải kiểm soát nghiêm ngặt bọn gian phi. Ta trông bọn ngươi có vẻ thám gian lắm!
Cha A-lếch-xăng nhẹ nhàng nói :
- Ồ các ông lầm rồi đấy. Tôi có giấy đi đường của quan tổng đốc Ninh Bình gửi lên đây.
- Đưa đây ta xem.
Cha A-lếch-xăng rút trong ngực áo một tờ giấy có dấu son đỏ chói… Nhưng tên chánh tổng vẫn không nghe.
Từ khóa tìm kiếm nhiều:
nhan vat lich su viet nam
