Đào Duy Từ trở thành con rể của quan Trần Đức Hòa
Trần Đức Hoà cho mở tiệc thưởng trăng trong hoa viên để Từ gặp con gái mình. Sáng hôm sau, cho đòi nàng lên hỏi ý. Nàng chỉ e thẹn trả lời:
- Thưa cha, người con hàng ước ao trong mộng, giờ quả đã gặp.
Trần Đức Hoà mừng lắm, liền định ngày làm lễ thành hôn cho hai người. Ông bảo Từ :
- Ta quý thầy, nên gả con gái cho từ lúc hàn vi, kẻo rồi lúc làm nên mới gả, thiên hạ lại bảo ta ham hố giàu sang mà gả.
Từ vái ông nhạc một vái rồi nói :
- Con người ta khi đã có cái tâm thì lo gì chẳng làm người khác phục. Con đang chân ướt chân ráo, được tướng quân tri ngộ thế này, lòng đầy kính mến. Con xin dâng tướng quân bài văn này. Xin Người xem sẽ hiểu rõ lòng con.
Trần Đức Hoà đỡ lấy, đêm ấy ngồi giở xem, thì đó chính là bài “Ngoạ Long Cương” văn. Đọc một mạch 136 câu thơ, câu nào cũng hay, văn chương hùng biện đầy khí phách. Trần Đức Hoà đọc đi, đọc lại mãi câu này:
Lã dù chưa gặp xe Văn,
Câu kia chưa dễ gác cần Bàn Khê
Gẫm xem thánh nọ hiền kia
Tài này, nào có khác gì tài xưa
Lầu thông trận pháp binh cơ
Lược thao đã đọc, thất thư lại bàn
Huyền vi lầu biết thế gian
Máy linh trời đất tuần hoàn lầu thông
Thảo lai trong có anh hùng
Miếu đường trống vững thất còn tài cao
Có phen xem tượng thiên tào
Kìa ngôi khanh tướng, nọ sao công thần
Có phen binh pháp diễn trần
Điển xà là trận, phong vân ấy đồ…
Quan khám lý nghĩ :
- Người này ví mình như Gia Cát Lượng đời Hán, đang nằm ở Ngoạ Long Cương chờ chân chúa đây. Ta phải sớm tiến cử lên Chúa Công mới được.
Vừa lúc ấy, được tin Chúa mừng đánh thắng quân Trịnh ở Nhật Lệ, liền vào chúc mừng. Chúa Nguyễn Phúc Nguên thấy Hoà liền ra đón, thân rót rượu mời Hoà.
Hoà rút trong ống tay áo ra nói :
- Thần xin đem thêm tin mừng lớn đến với Chúa thượng. Đây là bản “Ngoạ long Cương vãn” của thầy đồ Đào Duy Từ hiện đang ở nhà thần làm ra đây.
Chúa cầm lấy đọc một mạch, lại nghe chuyện Trần Đức Hoà kể lại giả làm kẻ chăn trâu tự tiến thân, lấy làm lạ liền triệu vào gặp.
Vài hôm sau, Đào Duy Từ đến ra mắt Chúa. Thấy Chúa Nguyễn mặc áo trắng, đi hài xanh, tức là y phục mặc thường ngày ở trong nhà, đứng ở cửa bên chờ, Đào Duy Từ bèn đứng lại không tiến lên nữa.
Trần đức Hoà cuống quýt giục:
- Sao không tiến lên đi!
Từ nói :
- Chúa coi Từ rất thường, mặc áo trong buồng đọc sách, buồng ngủ mà tiếp người hiền ư? Bậc vương tước sao lại không hiểu lễ.
Từ khóa tìm kiếm nhiều:
nhan vat lich su viet nam
