Quan tham tri trở về thăm đất Thăng Long
Ông giật mình chợt nhớ ra Thăng Long không còn là kinh đô nữa mà hiện chỉ được gọi là Bắc Thành. Nghĩ thế lòng ông lại ngùi ngùi.
Ông đi ngang qua vùng Hồ Tây. Hành cung, dinh thự chúa Trịnh cũ đã bị san phẳng. Nhà cao, cửa lớn, lầu bát giác, quán nghinh phong, vườn thưởng mai, hồ ngắm trăng đều bị phá phách hoang tàn, biến thành đường quan lộ. Hàng cây muỗm già, ngôi đền cũ dày thêm một lớp rêu phủ. Cố cung thuở nào đã mất. Một khúc thành mới được xây, màu đá, màu gạch còn tươi. Một câu chào rất thanh lịch:
- Chào Nguyễn công tử!
Giật mình quay lại, ông Nguyễn vội vồn vã:
- Không dám, chào tiểu thư, à phu nhân!
Người đàn bà bồng con vào trong nhà khiến ông Nguyễn càng khó hiểu. Không khí hai mươi năm trước còn phảng phất đâu đây. Con gái viên quận công họ Hoàng đấy chăng? Dinh thự nhà quận công há chẳng một thời dập dìu xe ngựa mà nay cỏ hoang mọc lấn thềm, cửa đóng then cài, vắng tanh, vắng ngắt. Cô gái xưa đẹp là thế, giờ đã hoá bà. Còn đâu gấm rủ, màn che, lụa là tha thướt! Còn đâu một tiếng gọi, cả đám thị tì dạ ran, xúm đến. Vật đổi, sao dời, giờ hình vóc cô lam lũ, tiều tụy đến thế ư?
Ồng Nguyễn thở dài, lững thững trở về. Ông rảo bước, lòng bời bời trăm thứ…
***
Buổi tối, quan tham tri dự tiệc ở dinh Tuyên Phủ, Lòng luyến ái đô thành cũ còn đang vời vợi trong ông. Băm sáu phố phường tấp nập đông vui. Đám dân buôn, dân phường này chẳng quan thiết đến triều đại này, triều đại nọ, vua mới thay vua cũ gì cả. Họ như nhũng đám ong kiến, tha thẩn kiếm mồi và vui theo cách của họ. Sứ bộ được đích thân quan trấn thủ ra cổng phủ đón vào bàn tiệc. Bởi có thư riêng của Viện cơ mật nên quan trấn thủ tiếp đoàn đi sứ với biệt nhãn. Quán Tuyên Phủ là bậc tri giả. Ông biết dòng dõi quan tham tri chánh sứ. Ông còn thuộc tính nết từng người con của quan tham tụng họ Nguyễn xưa. Hai mươi năm trước đây, quan chánh sứ – nguyên là Nguyễn Công tử – ông càng quen lắm… Hôm nay ông muốn tạo cho người quen cũ một cuộc hội ngộ lý thú.
Từ khóa tìm kiếm nhiều:
nhân vật lịch sử việt nam
nổi tiếng
